Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2011

Ιππόδρομος


Ιπποδρόμια υπήρχαν σε όλες τις μεγάλες πόλεις της βυζαντινής αυτοκρατορίας. «Εν ταις μεγίσταις πόλεσι», αναφέρει ο Ζωναράς «θέατρα ήν και ίπποι ετρέφοντο». Ονομαστότεροι Ιππόδρομοι εθεωρούντο εκείνοι της Αλεξανδρείας, της Αντιοχείας, της Λαοδικείας, της Νικομηδείας, της Θεσσαλονίκης, της Χαλκηδόνος, της μεσαιωνικής Σπάρτης και βεβαίως της Κωνσταντινουπόλεως. Αναφέρεται ότι, το 536, επί βασιλείας Ιουστινιανού, ο γενικός διοικητής Αλεξανδρείας Αυγουστάλιος, αγόρασε αντί τριακοσίων είκοσι χρυσών νομισμάτων έξη πώλους καταλλήλους για ιπποδρομιακούς αγώνες. Στην Νικομήδεια η οποία κατεστράφη από σεισμό ο Θεοδόσιος Β’, πλην των άλλων οικοδομημάτων, έκτισε μεγαλοπρεπές ιπποδρόμιο. Στα ιπποδρόμια έτρεχαν κατά χιλιάδες οι άνθρωποι, για να απολαύσουν την «τερπνήν και χαρμόσυνον θέαν», όπως έλεγε ο Φιλόθεος και να συμμετάσχουν «στην δημοχαρή πανήγυριν», όπως αργότερα συνεπλήρωσε ο γραφικός Πτωχοπρόδρομος. Ο ίδιος σε άλλο σημείο και παραπονούμενος, γιατί δεν θα μπορούσε να παρακολουθήσει τον αγώνα, βεβαιώνει, πώς δεν θα το θεωρούσε ντροπή, αν τού επέτρεπαν να πάει, έστω και ανυπόδητος, στον Ιππόδρομο. Το πάθος τους για τον Ιππόδρομο δεν δίστασαν να μεταφέρουν ακόμη και στις εκκλησίες. Στα υπέρθυρα πολλών από αυτές βρέθηκαν επιγραφές με τις οποίες οι φανατικοί φίλαθλοι δήλωναν την πίστη τους και την πεποίθηση τους, για την νίκη του υποστηριζόμενου χρώματος όπως, λόγου χάριν, «νικά ή τύχη των Βενέτων». Κατά την εποχή επίσης των Εικονομαχιών ο Κωνσταντίνος ο Κοπρώνυμος, αφού κατέστρεψε τις τοιχογραφίες των ναών διέταξε, αντί εικόνων αγίων, να ζωγραφίζονται άρματα και ιπποδρομίες. Την απίθανη είδηση αναφέρει ο Στέφανος ο Διάκονος και αποδέχονται ο Σταματιάδης και ο αείμνηστος Κουκουλές. Όταν επρόκειτο να γίνει ιππόδρομος «χαρά μεγάλη διεκέχυτο έφ’ άπασαν την Κωνσταντινούπολιν. Αι οδοί έγεμον ανδρών, γυναικών και παιδίων, πάσης τάξεως και πάσης ηλικίας. Εκεί έβλεπε τις την των Βυζαντινών πολυτέλειαν όλων και των γυναικών την καλλονήν». Πλούσιοι και πτωχοί προσεπάθουν με κάθε τρόπο να επιδειχθούν.
Τόσος ήταν ο φανατισμός των παικτών, ώστε, όπως αναφέρουν πολλοί συγγραφείς, όταν ετελούντο ιπποδρομίες, οι πόλεις μετεβάλλοντο εις πόλεις μαινομένων. Όλοι φρόντιζαν με κάθε τρόπο να εξασφαλίσουν μία θέση την ημέρα των αγώνων, εθεωρείτο δε μεγάλη δυστυχία, αν κανείς δεν μπορούσε για οποιοδήποτε λόγο να ευρίσκεται στην ώρα του στα εδώλια των θεατών. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω ανέκδοτο, που διέσωσε ο Μιχαήλ Γλυκάς. Επί Ιουστινιανού, γράφει ο Γλυκάς, ζούσε κάποιος Αντίοχος, ο οποίος αρνείτο να πωλήσει στο κράτος οικόπεδο ευρισκόμενο πλησίον της Αγίας Σοφίας. Παρά τις επανειλημμένες συστάσεις του αυτοκράτορα, ο Αντίοχος ήταν ανένδοτος. Τότε ο μάγιστρος Στρατήγιος, συνέλαβε και φυλάκισε τον Αντίοχο την παραμονή της Ιπποδρομίας. Προ του κινδύνου να χάσει τον αγώνα, ο Αντίοχος συμφώνησε: «Εί θεάσομαι το ιππικόν, είπε, το τού βασιλέως ποιήσω θέλημα».


SnowFox

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου